Winderigheid, opgeblazen gevoel, snel last van diarree, om de haverklap last van obstipatie en geen dokter die je kan vertellen hoe het komt. Ze hebben het maar het prikkelbare darm syndroom (PDS of IBS) genoemd. Een verzamelnaam voor allerlei klachten die ontstaan door een bepaalde disbalans in de darm, maar geen/voldoende wetenschappelijk bewijs voor is hoe het ontstaat. Huisartsen weten zich er eigenlijk geen raad mee, en de meeste mensen worden weer naar huis gestuurd met de boodschap dat er niets mis is, maar ze daarmee wel moeten leren leven.
Ik ken het ook uit eigen ervaring. Na een paar maanden low budget reizen in India en vaak voedselvergiftiging op te lopen, waren mijn ingewanden zo zwak dat ik op een gegeven moment heel veel voeding niet goed meer kon verteren. Denk aan: ui, kool, andijvie, bloemkool, broccoli, spruitjes, prei, bonen, linzen, varkensvlees, gemodificeerd vlees, vet eten, bepaald bier, en de lijst gaat nog wel even door. Deed ik dat wel? Hallo winderigheid en opgezwollen buik. Soms durfde ik niet eens uit te gaan, bang voor wat ik zou laten ‘’ontsnappen’’ tijdens het dansen.
Tot ik een documentaire over veganisme keek. Ik stopte met het eten van dierlijke producten (hier at ik toch alleen maar de junkfood versie van). Ik wilde geen troep meer in mijn lichaam. Al vanaf week 1 begon mijn winderigheid af te nemen. Zelfs mijn onderbuik die altijd verder naar voren stond dan mijn borsten begon platter te worden. Ik geloofde heilig dat veganisme het antwoord was op gezondheidsklachten en verteringsproblematiek. Maar gaandeweg op het ‘’bewuster-eten-pad’’ kom je andere logisch klinkende diëten tegen, zoals keto/paleo - wat lijnrecht tegenover veganisme lijkt te staan, of intermittend-fasting, glutenvrij, suikervrij etc. Terwijl ik met het interne conflict worstelde wat nou waarheid was, kwam ik in aanmerking met de Ayurveda, de Indiase gezondheidsleer.
En dat deed me beseffen: alle diëten die ik tot dat moment was tegengekomen hadden een hele belangrijke gemeenschappelijke noemer: puur, onbewerkt, eerlijk en natuurlijk voedsel eten t.o.v. het kant en klare, in fabrieken gemaakt of bewerkt. We zouden terug moeten naar ‘hoe het vroeger was’’. Terug naar de natuur, naar wat wij als mensen oorspronkelijk hoorden te eten. Dus geen vegaburgers, suikervervangers, fabrieksmelk of stroopwafels. Maar ook geen producten die op dat jaargetijde niet groeiden. Wel aten we bijvoorbeeld: de groenten, fruit, noten en granen die op die tijd en plaats beschikbaar waren, vers gevangen en geslachte dieren, vers geraapte eieren, kinderen dronken moedermelk, en er was veel kennis van de geneeskrachtige werking van planten. We konden ook beter aanvoelen wat ons lichaam nodig had en signalen voor af gaf. We leefden volgens het ritme van de natuur.
We eten dingen waar darmen niet voor zijn gemaakt en wat ons lichaam op dat moment niet nodig heeft
Nu is het ook zo dat elk lichaam anders is, en niet iedereen op hetzelfde moment dezelfde behoeftes heeft. Zo komen we op het punt van maatwerk. Ieders leven en dus ook voeding is maatwerk. Zo gek hoeft dat echt niet te klinken. Maar volgens onze maatschappij wel, waarin we het normaal vinden om de dag te beginnen met bijv. koffie en een yoghurt-muesli-fruit schaaltje, middageten van brood met boterhamworst, een koekje met koffie/thee om 16u, om 18u een aardappel groente vlees maaltje, en eventueel wat wijn en nootjes om 20u. Daarnaast eet je gewoon wat de pot schaft, je eet je bord leeg – ook al zit je vol, en je ouders duwen je net zo lang dat eten waar je zo’n sterke afkeer naar voelt naar binnen tot je toegeeft en eraan gewend raakt je natuurlijke behoeften te negeren.
Dat is de belangrijkste verklaring volgens de Ayurveda voor het prikkelbare darm syndroom: we eten geen natuurlijke voeding, en we geloven niet dat voeding maatwerk is. Oftewel: je eet waar darmen in het algemeen niet op zijn gebouwd en je eet waar jouw lichaam geen behoefte aan heeft.
Ik heb in een eerdere blog al geschreven over de verschillende categorieën voeding. Bij deze samengevat: er zijn drie categorieën lichaamstypes/interne systemen binnen de Ayurveda: Vata, Pitta en Kapha. Vata mensen zijn dun, kouwelijk, chaotisch, creatief, flexibel, bruisen van enthousiasme en energie. Pitta mensen maken snel spiermassa aan, zijn heel ambitieus en perfectionistisch, heel zorgzaam en toegewijd, hebben vaak rossige uiterlijke kenmerken, kunnen snel fysiek/verbaal agressief worden, houden van (mensen onder) controle hebben, en hebben relatief sneller ontstekingen in het lichaam. Kapha mensen zijn rust(gevend), geaard, hebben een sterk doorzettingsvermogen, hebben grote ogen/lippen, dik haar, eerder last van hart- en vaatziekten of obesitas, komen traag op gang.
Ik heb altijd een teveel aan vata in mijn systeem gehad. Wat zijn kenmerkende lichamelijke klachten van vata? Winderigheid, opgeblazen gevoel, warrigheid, snel koud hebben. Story of my life. Er is ook voeding die dit stimuleert, dat weten we allemaal – ook al denken we hier niet (meer) aan. Waar staan bruine bonen om bekend na inname? Juist: winderigheid. Dan is het natuurlijk niet nodig om dat soort producten te gaan eten. Maar ik luisterde niet naar de signalen die mijn lichaam gaf. Ik ging gewoon door met wat we ‘’de norm’’ vinden. Tot de klachten me zo belemmerden in mijn sociale leven, dat ik er niet meer omheen kon. En dat is het punt waarop de meeste mensen denken dat er iets mis is en ze naar de huisarts gaan.
Ik vind dat we in onze handjes mogen klappen om ons reguliere gezondheidssysteem, en dat het merendeel voor ons vergoed wordt. De reguliere medicatie en ziektebeelden worden jarenlang onderzocht en getest op allerlei verschillende manieren, en bij een algemene consensus en continue bevestiging van de hypothese zal op een gegeven moment iets worden aangenomen als feit. Wat ik ook vind is dat er zo wel voorbij wordt gegaan aan het individu. Dus als jij naar de huisarts gaat vanwege darmklachten, en die op basis van de op dat moment bekende onderzoeken en geneesmiddelen niets voor je kan doen, ga je met lege handen en nog meer vraagtekens naar huis: want je weet dat er iets niet goed is, maar het kan je niet worden verteld.
''In de meeste gevallen vind ik prikkelbare darm syndroom geen aandoening of ziekte''
Dat is het moment dat mensen buiten het reguliere gaan kijken en bijvoorbeeld bij mij in de praktijk terecht komen. En in de meeste gevallen zou ik hen zelfs willen zeggen: het klopt, er is inderdaad niets mis met jou. Eerlijk gezegd vind ik prikkelbare darm syndroom in de meeste gevallen geen aandoening of ziekte. Ik zie het eerder als een signaal van het lichaam dat het gewoon andere dingen nodig heeft. Toegegeven, het is op een gegeven moment door alle troep of niet-passende voeding die erin is gegaan wel een probleem of kleine ziekte, maar dat is vaak al na een paar maanden therapie te verhelpen.
Hoe gaat die therapie in zijn werk? In eerste instantie zal je systeem even flink opgeschoond moeten worden, want er heeft zich in de voorgaande levensjaren heel veel aan toxines verzameld en opgehoopt. Hierdoor kunnen zelfs de gezonde en passende producten problemen geven met vertering. Wanneer het lichaam schoner is geworden, is het van belang om te gaan eten waar jouw lichaam behoefte aan heeft en dat je leert te luisteren wat dat is. Omdat we hebben afgeleerd of niet meer gewend zijn om te eten naar behoefte en behoeftes te leren kennen, kan ik of een andere ayurvedist je helpen met het opstellen van een lijst en maandelijks een polsdiagnose of VedaPulse meting te doen om je interne balans op te maken – en de daarbij behorende voeding te vinden. Door regelmatig een meting/consult te doen, kan je zo ook je vorderingen bijhouden en hier en daar bijschaven in voeding door er samen mee te experimenteren. Vaak zie je dan dat na een aantal consulten mensen het steeds beter zelf leren voelen en de metingen niet meer nodig hebben en het op eigen gevoel en intuïtie lukt. En dat is waar ik al mijn cliënten het liefst zie: dat ze mij niet meer nodig hebben, omdat ze hebben geleerd om naar zichzelf en hun eigen lichaam te luisteren. Dat ze leven volgens de wetten en het ritme van de natuur. En of het nou een keto/ vegan/ intermittend fasting dieet is, dat ze een gezonde spijsvertering hebben en dus terug zijn bij hoe hun lichaam bedoeld is om te zijn.
Wil je doorpraten of meer info over jouw spijsvertering? Maak dan een afspraak voor een consult bij me. Je kan hier reserveren.
Reactie schrijven